Er is een toename merkbaar van ouders die hun kroost financieel helpen bij de koop van hun eerste woning. Dat blijkt uit een peiling onder de hypotheekadviseurs van De Hypotheekshop. Met name het schenken neemt toe (volgens 95% van de respondenten), maar het verstrekken van een lening volgt als goede tweede (47%).

Zowel bedragen tot 15.000 euro als bedragen van 50.000 euro en meer komen daarbij veelvuldig voor. Er lijkt sprake van een landelijke trend. Schenkingen in de provincies Noord-Holland en Utrecht zijn wel vaak hoger (30.000 euro of meer): daarvoor zijn ouders zelfs bereid om de eigen hypotheek te verhogen, hoewel dat financieel niet altijd haalbaar blijkt. De reden van de toename van ouders die hun kinderen willen helpen is uiteraard de krappe huizenmarkt, waarbij de alternatieven zijn om langer thuis te blijven wonen of een huurwoning met hogere maandelijkse woonlasten. Kinderen met ouders zonder die financiële ruimte hebben veelal ook een studieschuld opgebouwd die hen belemmert bij het kopen. Daardoor kunnen starters nu grofweg ingedeeld worden in drie groepen: degenen die kopen met spaargeld, degenen die kopen met een schenking en starters die willen kopen maar waarbij het niet lukt.

Eigen geld
Zeker voor alleenstaande starters is het aanbod momenteel op veel plaatsen zeer klein, waarbij er al snel een bruto jaarinkomen benodigd is van 40.000 euro om iets te kunnen kopen. Zonder voldoende eigen geld vissen starters bovendien achter het net, omdat ze niet mee kunnen doen in de (over)bieding op een woning. Sommige starters blijven daarom langer thuis wonen. Mede door de prijsstijgingen en hun schuld bij DUO zien ze hun kansen op een koopwoning somber in. Wrang is dat ze met een studieschuld wel mogen (moeten) huren voor 900-1.100 euro per maand, maar geen hypotheeklasten mogen dragen van bijvoorbeeld 750 euro. Niet alleen bouwen ze daardoor minder vermogen op (minder ruimte om te sparen, geen aflossing en overwaarde), ze krijgen ook te maken met jaarlijkse huurverhogingen. Een verdere verlaging van de maximale hypotheek naar 90% van de woningwaarde, waar De Nederlandsche Bank voorstander van is, zou de deur naar een koopwoning voor nog meer starters dicht gooien.

Sleutel
Omdat andere vormen van ouderlijke steun als borgstelling of garant staan vanwege strikte regels vaak niet mogelijk blijkt, lijkt de oplossing voor veel starters te zitten in het slechten van de grenzen tussen huren en kopen, zo meent De Hypotheekshop. Starters hebben er baat bij als de starre manier van toetsen per koker (sociale en vrije huursector, koopwoningen) wordt vervangen door één die breder kijkt. Daarin zou bijvoorbeeld rekening kunnen worden gehouden met het betalingsverleden en de ruimte die starters hebben om de eerste jaren meer af te lossen. Er zou daarnaast ingezet kunnen worden op mengvormen van huur en koop, waarbij starters binnen de huur sparen voor de kosten koper. Laten we voorkomen dat de hulp van ouders voor veel starters straks de enige sleutel tot een koopwoning is.